De bewustwording van voetgangersbeleid neemt toe. Zo ook de druk op voetgangersruimte en -voorzieningen, door de ruimte die voor de fiets moet worden gevonden, de toename van toeristen, de kwetsbaarheid van steeds meer ouderen en meer. We moeten nu snel een opgelopen achterstand in kennis en aandacht inlopen, vooral omdat voetgangers vaker een oplossing zijn dan een probleem. Maar hoe doe je dat? 10 tips om direct mee aan de slag te gaan.
10 tips voor gemeentelijk voetgangersbeleid
donderdag 22 juni 2017
3 min
1. Stel een voetgangerscoördinator aan
Regel een ‘motor’ voor het beleid en de activiteiten, geef deze scholingsmogelijkheden, een substantieel budget, bevoegdheden en zichtbaarheid.
2. Verzamel gegevens over lopen en verblijven
Verborgenheid is het kernprobleem rond voetgangers. Gemeenten hebben nauwelijks cijfers over voetgangers (tellingen, ongevallen, economische meerwaarde), maar landelijke ongevallencijfers zijn ronduit alarmerend.
3. Organiseer met regelmaat interne workshops over voetgangers
Kennis moet worden gedeeld en intern verspreid. Enerzijds om bewustzijn van problemen en betrokkenheid te genereren en te bevestigen, anderzijds om vakmanschap en beleidseffectiviteit te bevorderen. Vraag zo nodig steun hiervoor.
4. Stel een Voetgangersplan op voor de gehele gemeente
Lees voor inspiratie het Voetgangersmanifest (Charter for Walking) en onderteken het. Daarnaast is het Voetgangersplan gemeente Utrecht een prima voorbeeld.
5. Geef prioriteit aan voetgangerskwaliteit rond concentraties van ouderen en kinderen
Routes naar en van winkelcentra, ov-haltes, gezondheidsvoorzieningen, aanleunwoningen, scholen en speelgelegenheden verdienen voorrangsbehandeling.
6. Check voetgangersvriendelijkheid van de gemeente
Toets het voetgangersnetwerk op de 6C’s (C’s uit het Engels: zie “Lopen Loont” van CROW): verbondenheid, geschiktheid, aantrekkelijkheid, comfort, leefbaarheid, verkeersveiligheid.
7. Wijkteam-informatie als management-informatie
Wijkteams zijn de oren en ogen van de gemeente voor concrete voetgangersproblemen. Gebruik hun kennis over ‘lopende zaken’ voor beleidsontwikkeling.
8. Structureer beheer en onderhoud voetgangersvoorzieningen
Beperking van de vrije doorgang en valongevallen zijn grote voetgangersproblemen. Stoepparkeren (auto, fiets), obstakels en overhangend groen maken stoepen onbruikbaar. Verreweg de meeste voetgangers raken gewond door valpartijen door slecht plaveisel: de slachtoffers zijn vooral ouderen. Maak ‘onderhoud’ intern en extern zichtbaar en meer interactief. Een piepsysteem is onvoldoende. Denk aan proactief onderhoud op basis van periodiek schouwen.
9. Stel een oversteekbeleid vast
Na vallen op de stoep of op straat zijn oversteekongevallen de meest voorkomende voetgangersongevallen. Belangrijkste factoren bij oversteekongevallen zijn: functionaliteit van de oversteek (op een voetgangersroute, hoeveelheid verkeer en voetgangers), feitelijke snelheden van rijdend verkeer, de wederzijdse zichtbaarheid (plekmarkering, zichthoek en contrast), oversteeklengte (niet meer dan 2 rijstroken) en oversteken zonder hoogteverschillen.
10. Zet stakeholders en samenwerkingsverbanden Voetganger op
Samenwerkingsverbanden zijn een goede leerschool en motivatiebron en leveren duurzame kennis op. Denk aan een gemeentelijk voetgangersplatform en aan intergemeentelijke samenwerking (gezamenlijke Voetgangers-unit, kopgroep van gemeenten voor verbeterd beheer en onderhoud - vraag hiervoor projectondersteuning bij het Rijk).
Lopen Loont
Rob Methorst is één van de vele sprekers op het eerste nationale voetgangerscongres Lopen Loont, dat op 4 juli plaatsvindt in Rotterdam. Ook u bent van harte welkom. Voor meer informatie over het congres gaat u naar deze website. U kunt zich ook aanmelden.
Door Rob Methorst (SWOV en MENSenSTRAAT), Tjeerd Deelstra, Peter Jonquière, Bart Schouten en Janneke Zomervrucht (MENSenSTRAAT). Dit artikel komt uit Verkeer in Beeld 3/2017
De druk op de voetgangersruimte neemt toe