De buurman als pakketbezorger

Professor Niels Agatz van de Erasmus Universiteit in Rotterdam doet onder meer onderzoek naar het aanbieden van tijdvensters voor bezorging. Mensen willen vooral graag zelf kunnen kiezen wanneer ze hun spullen bezorgd krijgen, stelt Agatz. “De trend is dat het steeds maar sneller moet. Een deel van de klanten wil echter best wat langer wachten, zeker als ze daarvoor beloond worden met een korting. Door de bezorgmomenten slim te sturen, kan de bezorging in een bepaalde straat bijvoorbeeld in één keer, in plaats van dat hetzelfde busje op drie verschillende tijden door de straat rijdt.”

Tom van Woensel is professor Transport, Supply Chain Management en Logistiek aan de TU Eindhoven. Daar kijkt hij onder andere samen met studenten en onderzoekers naar het efficiënt plannen van pakketbezorging en naar nieuwe werkvormen hiervoor. “Er is veel discussie over de vele busjes voor de bezorging van e-commerce. Het moet vaker groener en duurzamer en er moeten zoveel mogelijk goederen in één busje.” Van Woensel ziet mogelijkheden in crowd logistics om het aantal voertuigen in een stad te verminderen. “Als je toch naar huis rijdt, kun je ook een pakketje meenemen voor de buurman.”


Tom van Woensel, TU Eindhoven: “Als je toch naar huis rijdt, kun je ook een pakketje meenemen voor de buurman.” 

Buurman bezorgt pakket

Van Woensel noemt als voorbeeld de Amerikaanse levensmiddelenwinkel Walmart. Het bedrijf is in september 2018 gestart met de proef Spark Delivery, waarbij de buurman dus echt de ‘next delivery agent’ kan zijn. Vergelijkbaar met een platform als Uber, hangt het Spark bezorgingsprogramma af van een crowdsourced personeelsbestand. Automobilisten melden zich aan voor de tijd wanneer ze beschikbaar zijn om boodschappen te bezorgen. Vervolgens krijgen ze tijdens hun dienst de bestelgegevens en navigatie-ondersteuning. De bezorgers kunnen gewoon hun eigen auto gebruiken voor de levering.

Spark wordt aangedreven door Bringg, een logistiek platform voor leveringslogistiek. Bringg geeft Walmart de mogelijkheid om chauffeursroosters te optimaliseren, bestellingen automatisch te verzenden en chauffeurs toe te staan hun beschikbaarheid te communiceren. Bringg communiceert met chauffeurs via slimme waarschuwingen om ervoor te zorgen dat zendingen worden opgehaald, in de wachtrij worden geplaatst en op tijd worden afgeleverd.

Groene tijdsvensters

Agatz doet met zijn onderzoekscentrum en studenten ook onderzoek naar het gebruik van groene labels voor bezorgtijdvensters. Het blijkt dat een groen venster bijna net zo aantrekkelijk is als een venster met korting. Consumenten worden erop gewezen dat het kiezen van bepaalde tijdvensters bijdraagt aan efficiëntere en groenere logistiek met minder kilometers, brandstofverbruik en emissies. “Albert Heijn maakt bijvoorbeeld op de website gebruik van een groen blaadje voor de ruimere tijdvensters; zes uur in plaats van twee uur. Benoemen dat bepaalde tijdvensters milieuvriendelijker zijn, slaat aan, merken wij.”

Duurzame bezorging 

Student Tatjana Mirosnicenko, die werd begeleid door Agatz, won met haar onderzoek in 2018 naar duurzame bezorging de KPMG-Prijs. Consumenten werden gestimuleerd om een tijdstip van bezorging te kiezen dat vooraf werd bepaald door de winkelier. Ook konden consumenten via sociale media delen dat ze een ‘groene aankoop’ hadden gedaan. Het onderzoek stelt dat op zo’n manier de motivatie om het milieu te ontzien bij andere klanten ook zal verbeteren. “Het idee om consumenten de mogelijkheid te bieden om op de sociale media goede sier te maken met hun keuze voor een ‘groen levertijdstip’ levert alle partijen in de keten voordeel op”, zei juryvoorzitter Jerwin Tholen van KPMG over het onderzoek van Mirosnicenko. “Een goed voorbeeld van een idee dat ook praktisch uitvoerbaar is en bijdraagt aan het realiseren van de milieudoelstellingen.”


Niels Agatz, Erasmus Universiteit: “Een deel van de klanten wil best langer wachten, zeker als ze daarvoor korting kunnen krijgen.” 

Groen vervoer 

Volledig overstappen op groen vervoer in de stad gaat volgens Agatz nog wel even duren. “Bezorging met bakfietsen kan alleen in gebieden met hoge dichtheid qua orders. Dat is maar op enkele plaatsen zo, en in veel gevallen duur. Daarnaast is het zo dat de ontwikkeling van elektrische busjes achter loopt. Albert Heijn heeft bijvoorbeeld zelf busjes laten ombouwen omdat ze geen geschikte bussen konden vinden. Nadeel is ook dat elektrische busjes door de accu’s zwaar zijn. Als je dan mensen aan het werk hebt met enkel een normaal rijbewijs, dan heb je het probleem dat het busje door de accu al snel aan het maximale gewicht zit. Dat zorgt ervoor dat het busje niet helemaal gevuld is en meer busjes nodig zijn voor de bezorging. De retailers willen wel, maar fabrikanten en overheid zijn er nog niet klaar voor.”

Pakketbezorging per metro 

Van Woensel komt met nog een ander praktijkvoorbeeld uit Amerika. “Amazon gebruikt de metro van New York om de pakketjes de bezorgen. Maar of mensen daarvoor willen betalen is nog maar de vraag. Ze reizen immers zelf ook vaak met de metro. Dan kunnen ze net zo goed het pakketje zelf meenemen vanaf een bepaalde plaats.” De prijs is sowieso bepalend of de proeven met crowd logistics slagen, denkt Van Woensel. “Dan heb ik het over verschillende prijsvarianten: het bedrag dat de consument betaalt voor het product, de prijs voor de bezorging, maar ook de fee die een platform ontvangt voor het bij elkaar brengen van bedrijven en bezorgers.”

Walmart werkt voor de pilot Spark Delivery samen met Delivery Drivers. Zij verzorgen het chauffeursbeheer – waaronder werving, screening en antecedentenonderzoeken – betalingen en boekhouding. Klanten betalen 9,95 dollar per levering, bij een bestelling van 30 dollar.

Logistieke hubs 

Ook de ontwikkeling van logistieke hubs heeft nog wel wat voeten in de aarde, volgens Agatz. Met zo’n hub worden alle pakketjes of levensmiddelen op één plaats verzameld en vervolgens naar de klant gebracht. “Dat is echt moeilijk te organiseren. Sommige horecabedrijven zijn afhankelijk van tientallen leveranciers. Ik denk dat een hub alleen werkt als de retailers worden gedwongen, omdat ze bijvoorbeeld het centrum niet meer in mogen. Je moet niet vergeten dat eigen busjes door de straat voor de retailers een deel van hun marketing is. Ik zie het niet snel gebeuren dat directe concurrenten samen gaan bezorgen vanuit één logistieke hub.”

Dit artikel is verschenen in het eerste digitale magazine van PARKEER24. Deze kun je hier gratis downloaden.