Verkeer eenvoudig tellen en classificeren zonder privacy-inbreuk

woensdag 5 oktober 2016
timer 5 min
De hoeveelheid verkeer in steden neemt toe. Oude infrastructuur en verkeersaanduidingen zijn niet altijd meer voorzien op de wildgroei van (brom)fietsers, auto's en vrachtwagens. Zo ook op de Kleine Berg in Eindhoven, een steeds drukker wordend kruispunt met drie straten. Voetgangers, fietsers, auto's en vrachtwagens lopen en rijden door elkaar, zonder rijbaanaanduidingen of verkeerslichten. Hoe druk is het nu eigenlijk op zo'n zelfregulerend kruispunt en kan verkeer zichzelf regelen zonder problemen?

Met die vragen worstelde de gemeente Eindhoven toen zij IT-ontwikkelaar ViNotion de opdracht gaf om het verkeer op de Kleine Berg gedurende een week te tellen en te classificeren, om helderheid te scheppen over de verkeerssituatie. Het softwarebedrijf, dat ook betrokken is bij het CityPulse-project op Stratumseind, maakt hiervoor gebruik van slimme videoanalyse. “De gemeente Eindhoven heeft al meerdere projecten met ViNotion uitgevoerd, zoals de bezoekerstellingen tijdens Koningsdag”, zegt Gied Alferink, gebiedscoördinator bij de gemeente Eindhoven. “De tellingen op de Kleine Berg zijn uitgevoerd door drie tijdelijke beeldsensoren te plaatsen. Deze systemen kunnen gewoon naast de weg worden geplaatst, zonder dat aanpassingen aan de bestaande infrastructuur nodig zijn. Hiermee kan eenvoudig op het benodigde niveau verkeer worden geteld en geclassificeerd.”

 

De techniek

Voor het tellen en classificeren van voetgangers heeft ViNotion dit jaar ViSense CrowdDynamics geïntroduceerd. Met dit systeem worden voetgangers automatisch gedetecteerd en gevolgd door middel van machine­learning algoritmes. Dit zijn algoritmes die zichzelf hebben aangeleerd de passanten te herkennen in het camerabeeld. Op het moment dat een voetganger uit beeld loopt, interpreteert het systeem het afgelegde pad. Zo wordt er bijgehouden vanuit welke straat deze voetganger het kruispunt benadert en via welke straat hij het kruispunt verlaat. Deze informatie, inclusief de bijbehorende tijdstippen, wordt op deze manier van alle passenten bijgehouden.

 

Bij het project op de Kleine Berg is ViSense CrowdDynamics als basis gebruikt voor een meer complexe verkeersanalyse. Er is maatwerk geboden door nieuwe detectiealgoritmes te implementeren voor fietsers, auto's en vrachtwagens. Om alle verkeersdeelnemers op de kruising te kunnen tellen, is gebruik gemaakt van drie beeldsensoren, een voor elke toegangsweg tot de kruising. De sensoren zijn vervolgens allemaal gekalibreerd, zodat de locaties van verkeersdeelnemers in het ene systeem overeenkomen met de locaties in de andere systemen. De drie systemen hebben een week lang al het verkeer op de kruising geregistreerd. De ruwe telgegevens hiervan zijn vervolgens verwerkt in een gedetailleerde rapportage, die meer inzicht geeft in het gebruik van de kruising op elk moment van de dag, per verkeersklasse en over verschillende richtingen.

 

Privacy by design

Het ViSense-systeem is gebaseerd op privacy by design door het gebruik van camera’s met een lage resolutie, waardoor individuen niet of nauwelijks te herkennen zijn. Daarnaast worden alleen de telresultaten opgeslagen en wordt de video direct na verwerking door de computer verwijderd. “Waar veel sensoren tegenwoordig op de een of andere manier inbreuk kunnen maken op privacy, is dat met dit systeem niet mogelijk”, licht Egbert Jaspers, CEO van ViNotion, toe. “Daarnaast is het systeem voor absolute getallen tot zes keer nauwkeuriger dan tellingen die gebruikmaken van smartphonesignalen als bluetooth en wifi.”

 

Boven: Video opgenomen met extern systeem, geblurd voor privacybescherming. Onder: Grafiek toont de verkeersdeelnemers op de Kleine Berg in Eindhoven gedurende de week (ma-zo)


Het resultaat

Op de Kleine Berg heeft het systeem ruim 75.000 verkeersdeelnemers geteld in de meetperiode. Meer dan de helft van hen waren voetgangers, een ander groot deel bestond uit fietsers (42 procent) en in veel mindere mate passeerden er auto’s (6 procent) en vrachtwagens (minder dan 1 procent). Gedurende weekdagen was een duidelijke piek te zien in het aantal fietsers tijdens de ochtend- en avondspits. In de weekenden was deze piek niet aanwezig, maar werd wel een verdubbeling van het aantal voetgangers geconstateerd. Opvallende zaken waren er ook, zo reden automobilisten tijdens de ochtendspits regelmatig tegen het verkeer in en is er tijdens de meting geen enkel uur geweest waarin er geen verkeer was.

 

De meetgegevens van het systeem worden uiteindelijk gebruikt voor aanpassingen in de openbare ruimte, zoals het plaatsen van stopborden, verkeerslichten of het aanleggen van een aparte fietsstrook, om zo de Kleine Berg veiliger te maken. Omdat naast aantallen ook de trajecten van objecten zijn gemeten, is inzicht verkregen in de ‘hotspots’, veelgebruikte paden en opstoppingen op de kruising. Voor drukke situaties heeft het systeem ook een inzicht geleverd in de algemene doorvoersnelheid en dichtheid van verkeer. Ondanks zeer drukke momenten zijn tijdens de metingen geen gevaarlijke situaties waargenomen.

 

Meer informatie?

Het uitbreidingspakket voor het onderscheiden van fietsers, voetgangers, auto’s en vrachtwagen is op dit moment nog als maatwerk te verkrijgen, maar is eind 2016 als standaardproduct beschikbaar. Ga voor meer informatie naar: www.visense.eu

De Kleine Berg in Eindhoven