Blog: Aandacht voor verkeersveiligheid loont, significant

maandag 31 oktober 2016
timer 3 min
Verkeersveiligheid gaat niet de goede kant op - en niet omdat wegbeheerders er niks aan kunnen doen. De trend in het aantal ernstig verkeersgewonden is al langer zorgwekkend, de trend in het aantal verkeersdoden is momenteel ook niet goed. Dat kan natuurlijk een hick-up zijn, maar ik zie daarover in het werkveld weinig optimisme terug.

Studenten van Windesheim Flevoland hebben dit jaar een deskresearch gedaan naar online vindbaarheid van verkeersveiligheidsplannen. De online vindbaarheid mag - anno nu - geen probleem zijn. Plannen zijn immers niet gemaakt voor de bureaulade. Plannen vormen de basis voor maatregelen en acties, en juist ook voor samenwerking.

 

Gemeentelijke verkeersveiligheidsplannen

Werken aan verkeersveiligheid kan op meerdere manieren, bijvoorbeeld met een verkeersveiligheidsplan. Sommige gemeentes in Nederland - 25 van de 390 gemeentes - hebben echter zo'n verkeersveiligheidsplan. Dat is nog minder dan 1 op de 15! Daarbij zijn de plannen die niet meer actueel zijn, nog meegeteld. Maar je kunt ook succesvol integraal aan verkeersveiligheid werken. Daarom zijn ook fietsplannen met een verkeersveiligheidparagraaf meegenomen in het deskresearch, als graadmeter.


Op vrijdag 24 juni 2016 organiseerde SWOV – samen met Hogeschool Windesheim Flevoland en VIA Traffic Solutions Software – een Kenniscafé over gemeentelijke verkeersveiligheidsplannen. De discussie die hier gevoerd werd, leidde tot verdere aanscherpingen in deze analyses. 


Conclusie: aandacht voor verkeersveiligheid loont, als het leidt tot concrete acties

Om de vraag te beantwoorden of werken aan verkeersveiligheid nut heeft, zijn deze plannen afgezet tegen het aantal geregistreerde verkeersdoden per 1000 inwoners. Hieruit blijkt dat niet alleen gemeentes met een verkeersveiligheidsplan significant minder verkeersdoden hebben, maar ook voor gemeentes met een fietsplan met verkeersveiligheidparagraaf is het verband plausibel. Kennelijk maakt de werkwijze of planvorm op zich niet zoveel uit, maar de aandacht voor verkeersveiligheid wel. Zolang de aandacht maar wordt vertaald in concrete maatregelen of acties.

 

Willen we nog iets bereiken voor de doelstelling, of voor de verkeersdeelnemers die anders komende jaren gaan verongelukken, dan moet er iets gebeuren. Letterlijk een wake-up call: het is bijna 2020. We kunnen niet meer wachten. Een meerjarenplan opstellen is mooi, maar het resultaat ervan is te laat. Maak een jaarplan met een concreet uitvoeringsprogramma. Niet de planvorm telt, maar het resultaat.


Samenwerking tussen burgermeester en wethouder

Driekwart van de gemeentes heeft een Integraal Veiligheidsplan online beschikbaar, maar als die al een verkeersveiligheidparagraaf hebben, dan is er geen significant verband met het aantal verkeersdoden per 1000 inwoners. Dit versterkt het beeld dat de aandacht voor verkeersveiligheid moet worden vertaald in concrete maatregelen en acties, om effect te hebben. Hier ligt dus nog een mooie kans.


Samenwerking begint bij de burgemeester (integrale veiligheid) en de vakwethouder verkeer (verkeersveiligheid). Daarop volgt de samenwerking tussen politie en verkeerskundige. Zonder verkeershandhaving is educatie minder effectief, en ook maatregelen aan infra komen niet goed tot hun recht. Omgekeerd: zonder concreet uitvoering te geven aan maatregelen voor verkeersveiligheid, zal er niet veel warmte bij politie zijn om op verkeer te gaan handhaven. Aandacht voor verkeersveiligheid vereist samenwerken… Een samenwerking die van twee kanten komt.