Het moordstrookje, de rafelrand van ons wegennet

donderdag 10 januari 2019
timer 3 min
Het woord van het jaar 2018 in Vlaanderen werd 'moordstrookje': een onveilig strookje fietspad langs de kant van het wegdek. Volgens Adriaan Walraad moet bij deze smalle rafelranden meer aandacht worden besteed aan beheer en onderhoud.

Met alle jaaroverzichten, lijstjes en ‘woorden van het jaar’ kan er vast nog wel één bij: In België is het woord ‘moordstrookje’ met 21,2 procent van de stemmen verkozen tot woord van het jaar. Een ‘moordstrookje’ is een fietspad dat vlak langs een weg ligt en daardoor zeer gevaarlijk is.

Schijnveiligheid...

De randjes van de weg zijn aan de fietser besteed, ook in het Nederlandse verkeerssysteem. Dat zal niet bijdragen aan verkeersveiligheid. Randjes met een breedte tussen de 20 en 80 centimeter past u als verkeerskundige natuurlijk niet toe. Die zijn voor de fietser te smal, maar volgens de meeste autobestuurders zijn die strookjes best wel genoeg voor een of twee fietsers. Dit is dus nogal onduidelijk. U denkt wellicht: ik ben goed bezig, bij mij zijn ze twee meter. Maar toch ligt in het Belgische woord ‘moordstrookje’ ook meteen uw goede voornemen voor 2019. Het is niet alleen een Belgisch probleem namelijk.

…en onveiligheid

Ik vraag uw aandacht voor enkelzijdige ongevallen op deze moordstrookjes. De randjes voor de fietser zijn namelijk de rafelrandjes van ons wegennet. De fiets moet het als evenwichtsvoertuig doen met deze rafelrandjes. De plassen water blijven erop liggen of de scheuren staan erin. En de langsscheuren, die zijn ontstaan door zwaar (landbouw)verkeer, zijn niet zelden breed genoeg om voor de fietser te fungeren als een soort tramrails. Scheuren die zijn dicht gegoten of dichtgesmeerd, zijn soms niet afgestrooid. Lees: ze zijn glad, ook als het niet sneeuwt of ijzelt. Rafelrandjes zijn ook de plekken waar de afwatering tot relatief grote dwarsverkanting leidt. En waar de berm altijd dichtbij is.

Kan dat beter?

Het is natuurlijk raar dat het evenwichtsvoertuig fiets het met rafelrandjes moet doen - en de vierwielers midden op de weg rijden… maar dat los je niet zomaar even op. Daarom moeten we het beste er maar van maken voor de fietser. Los van goed beheer en onderhoud, vragen de randjes ook om begrenzing. Waar blijft de tactiele markering die het einde van de verharding duidt? Zichtbaar en voelbaar?


Ik heb mij laten vertellen dat deze tactiele kantmarkering niet toegepast wordt, omdat dan akelig duidelijk zou worden waar de randen van het fietspad overwoekerd zijn geraakt door groen. Ik hoop maar dat het niet waar is. Fietsvoorzieningen vragen eerder meer dan minder aandacht vanuit beheer en onderhoud. De moordstrookjes op orde brengen: dat is een mooi voornemen voor 2019, of zelfs een Safety Performance Indicator zo u wilt.


Opdat in 2020 al uw moordstrookjes niet langer de rafelrandjes voor de fietser zijn, maar volwaardige fietsvoorzieningen zijn op uw wegennet.