Verkeersveiligheid onder de loep

maandag 26 juni 2023

Dit voorjaar bracht het CBS nieuwe cijfers naar buiten over het aantal verkeersdoden in Nederland. Vorig jaar zijn er 737 mensen omgekomen in het verkeer en dat is, schokkend genoeg, een stijging van meer dan 25% ten opzichte van het jaar ervoor. Voornamelijk fietsers zijn vaker betrokken bij een dergelijk ongeval en onder de groep 75-plussers nam het aantal dodelijke slachtoffers het sterkst toe. Wat is de oorzaak en, nog belangrijker, hoe verbeteren we de verkeersveiligheid?  

Het antwoord daarop is niet eenvoudig en eenduidig maar dat het ei van Columbus niet bestaat dat is duidelijk. Het verbeteren van de verkeersveiligheid vraagt om aandacht, meerjarige planningen, investeringen en met name inzet op een grote diversiteit van thema’s, want de opgave is groot. 

Miljoenen Nederlanders die dagelijks onderweg zijn willen zich snel, gemakkelijk en veilig verplaatsen, maar ook aangenaam kunnen verblijven in gebieden. Iedereen heeft recht op een veilige leefomgeving. Daarbij draait het niet alleen om een veilige inrichting van de infrastructuur, maar ook het gedrag van verkeersdeelnemers, de juiste snelheden op de weg en een veilig aanbod van voertuigen spelen een rol. Mobycon werkt daarom met onderzoek en advies hard aan de uitdaging om de verkeersstromen en ruimtelijke functies veilig met elkaar te combineren. De risico-indicatoren van Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) zijn daarbij een belangrijk hulpmiddel.  

Expertteam Verkeersveiligheid 

Al bijna een jaar zet Mobycon zich in voor het Expertteam Verkeersveiligheid in Noord-Brabant. Dit team bestaat uit adviseurs van Mobycon, Henk Schravemade en Shift - Behavioural Change Consultancy. De provincie heeft dit expertteam in het leven geroepen om haar partners: politie, Openbaar Ministerie, Rijkswaterstaat, Brabantse gemeenten en haar eigen organisatie te ondersteunen bij het verbeteren van de verkeersveiligheid.

Als partner van deze organisaties die doorgaans al veel kennis over dit thema in huis hebben, deelt het Expertteam haar specialistische kennis via gerichte ondersteuning en advies. Zoals risicoanalyses, gedragsbeïnvloeding, communicatie, effectmetingen, verkeershandhaving en het indienen van projecten voor investeringen in verkeersveiligheid. Daarnaast organiseert het team verdiepingssessies om kennis en ervaring uit te wisselen. Het Expertteam neemt niet het werk over maar biedt advies en begeleiding, zodat de partners snel en gemakkelijk de juiste stappen zetten.  

Meer inzicht in verkeerveiligheid 

Een andere methode die wij inzetten om de verkeersveiligheid te verbeteren is de conflictanalyse van MicroTraffic. Hiermee worden videobeelden van een kruispunt met speciale software geanalyseerd om na te gaan hoe vaak en waarom een (bijna)conflict plaatsvindt, denk aan de gereden snelheden of het gedrag van medeweggebruikers.

Door met deze videobeelden te werken is het mogelijk om situaties terug te kijken en te beoordelen of een onveilige situatie is ontstaan doordat iemand geen voorrang gaf, was afgeleid of dat ze juist wel rekening met elkaar hielden. Daarnaast kijken we naar het ontwerp en de inrichting van de weg.

Dankzij deze analyse komen objectieve inzichten beschikbaar waarmee we een beeld krijgen van de verkeersveiligheid en de mogelijke oorzaken van (bijna)conflicten. Met het in beeld brengen van de oorzaken geven we vervolgens gerichte suggesties voor verkeersoplossingen waarmee we Nederland weer een stuk veiliger maken.  

Weg met grijze wegen dankzij GOW30  

In opdracht van CROW onderzocht Mobycon met een brede werkgroep welke inrichtingskenmerken passen bij een GOW30-weg. Grijze wegen vormen al lange tijd een probleem voor gemeenten vanwege de onduidelijkheid over de exacte classificatie van deze wegen in termen van duurzame veiligheid.

Hoewel de snelheidslimiet op veel van deze wegen nog steeds 50 km/uur is, ontbreken de noodzakelijke aparte fietsvoorzieningen. Dit leidt tot verwarrende verkeerssituaties en klachten omdat het verkeer vaak harder rijdt dan is toegestaan. Gelukkig biedt GOW30 een oplossing met gerichte ‘voorlopig’ inrichtingskenmerken die de wegbeheerders in de praktijk gaan toepassen en vooral evalueren.

De voorlopige richtlijn voor deze wegcategorie ligt momenteel bij de Tweede Kamer. Gemeenten kunnen de snelheid verlagen naar 30 km/uur en actief werken aan de herinrichting van de grijze wegen. Dit zorgt voor duidelijkheid én draagt bij aan de verkeersveiligheid.  

En dan nu actie 

Met deze en vele andere activiteiten streeft Mobycon ernaar om de verkeersveiligheid in Nederland sterk te verbeteren. Door samenwerking, het delen van kennis en ervaring zetten we de juiste stappen om verkeersongevallen te verminderen en een veiligere leefomgeving te bieden voor alle weggebruikers en inwoners. Conflictanalyse MicroTraffic, inrichting van een GOW30-weg of de mogelijkheden van Expertteams ter ondersteuning van organisaties zijn drie voorbeelden, maar er is meer mogelijk. Als we allemaal iets doen dan moet de verkeersveiligheid verbeteren.