Veiliger verkeer met minder geld door list, bedrog en intimidatie

maandag 11 november 2013
timer 3 min
“Veel vragen die ik als denkpsycholoog (cognitieve psychologie, red.) krijg, hebben te maken met veiligheid”, vertelt Dr. Leonard Verhoef, adviseur Human Efficiency. “Hoe maak je bijvoorbeeld een tunnel zo veilig mogelijk en waarom leiden anti-spookrijdborden juist tot meer spookrijden? 

Veiliger verkeer met minder geld door list, bedrog en intimidatie

Veiligheid uitgangspunt ontwerp


Verhoef vervolgt: 'Veiligheid wordt steeds vaker het uitgangspunt bij een ontwerp. Een probleem is dat de traditionele veiligheid door regels, procedures en bebording aan haar plafond zit: de systemen zijn te complex geworden. Ook is het verloop van een calamiteit minder voorspelbaar geworden.” Moeten we dan minder veiligheidsregels stellen? Verhoef: “Liever helemaal geen regels. De mens volgt zijn eigen regels, door de biologie gedicteerd. Ga maar na hoe vaak mensen regels overtreden. Daar komt bij dat veiligheidsregels vaak niet bedoeld zijn om de veiligheid te vergroten, maar om de aansprakelijkheid van politiek en management te verlagen.” 

Nieuwe veiligheid

Verhoef stelt dat het tijd is voor nieuwe veiligheid. Als ‘Doe wat ik zeg, dan komt alles goed’ niet meer werkt, moeten we heuristische middelen inzetten. In tegenstelling tot algoritmen, zijn heuristieken algemene strategieën die we kunnen gebruiken in onvoorziene situaties. “Zo kun je in een vluchttunnel met statische pijlen aangeven dat je twee kanten op kunt, maar de beste vluchtrichting kiezen tijdens een brand in een tunnel is te ingewikkeld. Een dynamische tekst met een advies werkt beter: ‘Ga naar rechts, dat is langer maar dan u loopt de brandweer niet in de weg.’ De vluchter kan dan besluiten: ‘Dat haal ik nooit met mijn gebroken been, ik strompel mooi richting de brandweer.’”

Hoge kosten?


Kosten maatregelen als deze niet heel veel geld? “Nee”, stelt Verhoef, “het gekke is dat oplossingen vanuit de cognitieve psychologie over het algemeen juist leiden tot goedkopere systemen. De techniek schrijft bijvoorbeeld voor de vluchttunnel te verbreden om het vluchtrichtingsprobleem op te lossen. Verbreden is echter veel duurder dan een aantal dynamische panelen plaatsen.” Dit voorbeeld laat zien dat we de technische kijk moeten vervangen door de cognitief psychologische visie. Verhoef werkt deze zienswijze concreet uit tijdens zijn VerkeerTalk: Veilig verkeer met minder geld door list, bedrog en intimidatie. 

VerkeerTalk op DVM 2013


Kom op 28 november 2013 om 13.30u naar de Dag van Verkeer & Mobiliteit, en ga tijdens zijn VerkeerTalk met Leonard Verhoef in dialoog over uw visie omtrent verkeersveiligheid!
Meer informatie en gratis aanmelden op
www.verkeerenmobiliteit.nl