Herinrichting Lombokplein: een nieuw verblijfsgebied voor Utrecht

maandag 24 april 2023

foto: Movares

De gemeente Utrecht is druk bezig met het herstellen van een stukje stad door het Lombokplein opnieuw in te richten. Het plein ligt in een dichtbebouwd binnenstedelijk gebied dat gemeente Utrecht zo veel mogelijk autoluw wil maken met een goede aansluiting op de binnenstad. Momenteel is het nog een druk verkeersplein waar dagelijks zo’n 19.000 auto’s rijden. Maar over enkele jaren staan hier woningen, is er veel groen, wordt de Leidse Rijn doorgetrokken en komen er drie nieuwe bruggen in historische stijl. Het Lombokplein zelf wordt een robuuste stadsstraat, met twee keer één rijstrook en een snelheid van maximaal 30 km per uur.

Om dit alles te realiseren zijn flinke ruimtelijke ingrepen nodig. Gemeente Utrecht en Movares hebben samen aan de hand van verkeerssimulaties de meest optimale doorstroming berekend voor het OV, de auto en de fiets. Met de juiste ontwerpaanpassingen verandert het drukke Lombokplein in een aantrekkelijk verblijfsgebied.

Optimale doorstroming

Marcel de Lange, senior-adviseur Verkeersmanagement bij gemeente Utrecht, vertelt dat het ontwerp dat er lag, niet voldeed aan de gewenste kwaliteit voor de verkeersdoorstroming. Zonder aanpassingen zouden er dagelijks verkeersopstoppingen zijn. Op basis van de Vissim-simulaties van Movares konden ze allerlei varianten doorrekenen, zoals extra ruimte voor fietsoversteken of een aparte busbaan, op zoek naar de meest optimale verkeersdoorstroming. De simulatie was heel waardevol in de communicatie met de gemeenteraad en de provincie. In plaats van tabellen konden ze beelden laten zien, die veel meer inzicht geven.

Verkeersgedrag simuleren

Vissim overziet het geheel, de hele streng aan verkeer, en simuleert niet alleen de aantallen maar ook het verkeersgedrag. Door verkeer en regelingen aan te brengen op basis van tellingen en modelgegevens zie je exact waar wachtrijen ontstaan en aan welke knoppen je moet draaien. Je zit veel dichter op het uiteindelijke resultaat. Marcel: ‘Het prettige was dat Movares alle mogelijke varianten zelf al kritisch had geanalyseerd en met een helder advies kwam. Dat scheelde ons enorm veel tijd en moeite.’

Samen op zoek naar oplossingen Volgens Remco van der Wösten, senior-adviseur Mobiliteit bij Movares, is het heel prettig wanneer de opdrachtgever bekend is met de simulatie. ‘Dan kun je echt samen zoeken naar oplossingen. We maken immers samen iets waar de opdrachtgever mee verder moet kunnen.’

Optimalisaties

Op de Koningsbergerstraat waren er in de FO-fase (functioneel ontwerp) zorgen over de wachttijden voor fietsers en bussen. Marcel: ‘In de simulatie hebben we geschoven met rijstroken en de effecten daarvan berekend. Uiteindelijk heeft de bus een aparte rijstrook gekregen zodat het busverkeer ongehinderd kan doorstromen. Ook ontdekten we in het Voorlopig Ontwerp dat de linksaf-strook vanaf de Graadt van Roggenweg richting de Damstraat te kort was. Door deze strook te verlengen, kan het autoverkeer beter doorstromen en ontstaat er meer ruimte voor fietsers.’ Het resultaat: een optimaal ontwerp dat voldoet aan de wensen van alle betrokken partijen.

Herstel van de stad

Met de herinrichting van het Lombokplein wordt niet alleen het verkeer geoptimaliseerd, maar wordt er ook een belangrijke stap gezet in het herstel van de stad. Carla: ‘We zijn bezig met een enorm transformatiegebied in Utrecht. Het is fantastisch om te zien hoe we met elkaar de stad aan het verbeteren zijn. Het is soms een puzzel, maar als het dan lukt, is het heel mooi om te zien wat voor impact het heeft op de stad en de bewoners.’

De bewoners en ondernemers zijn dan ook nauw betrokken bij het project. Er wordt regelmatig overlegd en er zijn inloopavonden georganiseerd om iedereen op de hoogte te houden en ideeën uit te wisselen. Carla: ‘We proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de wensen van de bewoners en ondernemers. We willen tenslotte dat het eindresultaat voor iedereen prettig is.’

Toekomst

Met de herinrichting van het Lombokplein wordt niet alleen het huidige verkeersprobleem aangepakt, maar wordt er ook gekeken naar de toekomst. De stad groeit en de mobiliteitsbehoefte verandert. Door nu al te investeren in een betere doorstroming van het openbaar vervoer, de fiets en de auto, wordt de stad voorbereid op de toekomst. Carla: ‘We moeten vooruitdenken en zorgen dat we de stad zo inrichten dat het ook in de toekomst leefbaar blijft. Dat is een uitdaging, maar ook heel interessant en uitdagend.’