De Parkeermeneer: Weet wat je vraagt!

dinsdag 6 mei 2025

Als je als adviseur een opdracht krijgt voor een advies, dan is dat soms omdat er binnen de organisatie zelf geen kennis of capaciteit aanwezig is. Maar met enige regelmaat ook omdat vreemde ogen dwingen. Jij bent de expert, dus hetgeen je adviseert zal wel de beste oplossing zijn voor de vraag waar de organisatie mee zit.

Maar is dat ook zo? Ja, als externe kijk je met een (min of meer) frisse c.q. objectieve blik naar een vraagstuk. Maar in hoeverre heb je als externe ook inzicht in de krachtvelden binnen de organisatie? Je moet de juiste vragen stellen om erachter te komen wat de werkelijke vraag is die je moet beantwoorden. Is het een open vraag? Of is de vraag politiek c.q. organisatorisch gekleurd? En ook: zijn de juiste data beschikbaar om de vraag te kunnen beantwoorden? Zo niet, is er ruimte voor extra onderzoek? Je advies moet uitvoerbaar zijn. Met andere woorden, de oplossing moet inpasbaar zijn binnen de organisatie. Dit bepaalt mede de kaders van je antwoord. Een goed advies bevat daarom altijd in ieder geval een aanzet over hoe het advies binnen de organisatie kan worden geïmplementeerd. 

Politiek gestuurde vragen zijn riskant. Soms ligt het er dik bovenop. Soms ontdek je het pas aan het eind van het adviestraject. Of er wordt gevraagd om zaken uit het advies weg te laten of minder belangrijk te maken. In de praktijk heb ik hier tot zekere hoogte wel begrip voor politieke wensen. Het is niet mijn bedoeling om een politicus uit het pluche te jagen. Maar het begrip beperkt zich tot de vorm van het advies, niet de inhoud. Een onafhankelijk en deskundig advies kan iets zijn dat je als organisatie niet wil horen. Zorg dat je als organisatie daarmee om weet te gaan, maar vraag niet om een advies waar ik niet achter kan staan.