Interview: Wim Hafkamp, Verbinden van Duurzame Steden

vrijdag 28 maart 2014

timer 3 min

VerDuS (Verbinden van Duurzame Steden) is een samenwerkingsverband tussen NWO, Platform31 en verschillende ministeries. Wetenschappers ontwikkelen samen met experts uit de praktijk kennis om in te spelen op vraagstukken rondom onder meer verstedelijking, ruimte, mobiliteit en transport. Wim Hafkamp is als hoogleraar verbonden aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en zit in de directie van VerDuS. Hij beantwoordt een aantal vragen over VerDuS.

1 Wat heeft VerDuS met innovatie?

VerDuS initieert en organiseert vernieuwend onderzoek dat bijdraagt aan innovatieve stedelijke ontwikkeling. In VerDuS werken praktijkpartijen samen met onderzoekers om complexe grootstedelijke vragen aan te pakken. Ze ontwikkelen daarbij wetenschappelijke kennis, praktijkrelevante inzichten, nieuwe beleidsinstrumenten en nieuwe aanpakken voor onder meer gebiedsontwikkeling, metropoolvorming en mobiliteit. Het gaat hier niet direct om kennis voor technische doorbraken. Wel is VerDuS gericht op daadwerkelijke transities op het terrein van stedelijke ontwikkeling, waarbij duurzaamheid een belangrijk uitgangspunt is. In VerDuS-programma’s werken professionals op innovatieve manieren samen, zoals in urban living labs, communities of research & practice en in praktijkgerichte triple helix-projecten.

2 Wat zijn vanuit de optiek van VerDuS de belangrijkste uitdagingen voor innoverend Nederland?

Innoveren op het gebied van techniek (energie, IT, water, productie, logistiek) in samenhang met innoveren op sociaal en bestuurlijk gebied: smart grids, smart governance, de zelforganiserende stad, in een polycentrisch netwerk, genest in hogere schaalniveaus. VerDuS richt zich vooral op die sociale en bestuurlijke innovatie en biedt ook nieuwe inzichten en instrumenten voor de verduurzaming van mobiliteit en gebiedsontwikkeling. Zo is in diverse recente projecten gewerkt aan decision support systemen (bijvoorbeeld dashboards) met gebruik van de nieuwste technieken op het terrein van GIS en data-inwinning.

3 Wat is volgens VerDuS het recept voor een goede innovatie?

Stel de oude vragen steeds opnieuw, ‘Fail often, fail early’. Breng onderzoekers met verschillende disciplinaire achtergronden bij elkaar en zorg ervoor dat zij vanuit de praktijk worden geïnspireerd. Op het grensvlak van disciplines ontstaan vaak de meest interessante ideeën. Zo worden onder meer nieuwe financieringsinstrumenten voor Transit Oriented Development (door)ontwikkeld (bijvoorbeeld Tax Increment Financing, Bedrijfsinvesteringszones, Stedelijke Herverkaveling en Verhandelbare Ontwikkelingsrechten) en wordt in een community van onderzoekers en praktijkpartijen meer inzicht verworven over de effectiviteit van gemeentelijk fietsbeleid.

4 Welke rol speelt technologie, informatica en/of het begrip Smart Cities hierbij?

Technologie en informatie vormen een noodzakelijke, maar niet voldoende voorwaarde. VerDuS heeft geen programma’s voor de ontwikkeling van nieuwe technologie, maar draagt bij aan de benutting van nieuwe technologie, bijvoorbeeld in planningsmodellen voor ruimtelijke ontwikkeling. Wij zien Smart Cities als een combinatie van technologische en sociale innovatie.

5 Op welke manier draagt VerDuS bij aan innovatie in Nederland?

VerDuS brengt partijen op het gebied van stedelijke ontwikkeling bij elkaar; dat zijn partijen die elkaar niet vanzelf vinden. VerDuS doet dit door het makelen van kennisvraag en -aanbod, het smeden van vitale consortia van onderzoekers en maatschappelijke partijen, de financiering van baanbrekend en maatschappelijk relevant onderzoek, het vormen van ‘communities’ en de ‘cocreatie’ van kennis.

Bron: Club van Maarssen