Column: Een diep WTF-gevoel

maandag 26 mei 2025

Er woedt een strijd om de ruimte. Van wie is die ruimte eigenlijk? Wie mag ruimte innemen? Dat geldt voor het land als geheel, voor de publieke ruimte online, maar zeker ook voor het verkeer. Van almaar groter wordende auto’s die anderhalve parkeerplek innemen, tot dringen bij het stoplicht en manspreaders in de bus.

In de afgelopen donkere maanden verscheen er een nieuwe kaper op de weg, in de vorm van een felverlichte rode driehoek. Een soort laserstraal die rondom de 
achterkant van een fiets op het wegdek wordt geprojecteerd. De eerste keer dat ik hem signaleerde, bekroop mij een diep WTF-gevoel. Dat gevoel heeft inmiddels plaatsgemaakt voor aan blinde woede grenzende irritatie. 

Na een beetje googlen ontdekte ik dat het fenomeen afkomstig is uit de stal van Batavus. V light, noemen ze het en het idee is dat er een ‘veiligheidszone rondom de fiets wordt gecreëerd’, omdat achteropkomend verkeer eerder zou uitwijken. 

Er is niet veel voor nodig om mij een rabbit hole in te krijgen, dus al gauw ontdekte ik dat er op Bol.com allerlei nog veel heftiger varianten bestaan. Van een dubbele bliksemschicht aan beide kanten van je fiets tot een de facto geprojecteerd fietspad met meters lange rode lijnen aan weerszijden van je fiets, compleet met een fiets-icoon een paar meter achter je. 

Ik kan nog invoelen dat dit ‘s winters op een aardedonkere ventweg, waar ook vrachtverkeer, tractoren en onoplettende automobilisten rondrijden, een oplossing kan lijken. Maar op een drukke stadsstraat of in een drom fietsen bij een stoplicht heeft een geprojecteerde laser-V niets te zoeken. 

Het roept associaties op met handdoekje leggen bij het hotelzwembad, of begin april al BEZET op straat tapen voor de Koningsdag-vrijmarkt. Het heeft, kortom, iets passief-aggressiefs. En passieve aggressie is geen constructieve communicatiestrategie. Dat weet ik, want ik heb hem vaak ingezet en je bereikt er meestal niet veel meer mee dan een verziekte sfeer en heel veel recalcitrantie. Niet per se veiligheidsverhogend.

Ontwrichtende verlichting is sowieso een actueel thema. Als ik ‘s avonds ga hardlopen spot ik geregeld tegemoetkomende lopers met een hysterisch felle hoofdlamp. Ongetwijfeld ideaal in de mijnbouw, maar is op straat niets minder dan oogverblindend. 

Ook de alomtegenwoordige SUV heeft enorm felle koplampen, die de dikwijls lager gelegen tegenligger totaal verblinden. Vast onder de noemer veiligheid, maar dan 
wel alleen je eigen veiligheid, want verder ziet niemand meer iets. De enige manier om hieraan te ontsnappen is óók zo’n gevaarte te gaan rijden, waarmee je weliswaar een oplossing koopt, maar ook onderdeel wordt van het probleem.

Laten we de race to the bottom stoppen en niet meegaan in deze trend. Geen lasers op het fietspad. En als het dan echt moet, projecteer dan op z’n minst een rood hartje.