Hectometerpaalproblematiek

maandag 21 december 2020

“Stel, u bent wegbeheerder. Uw wegen zijn goed ontworpen, goed aangelegd en goed onderhouden. Toch gebeuren er nog (bijna-)ongevallen op uw wegen. Vooral bijna-ongevallen zijn lastig om grip op te krijgen; ze worden immers niet geregistreerd. U wéét dus niet hoe vaak het bijna fout gaat, waar het precies gebeurde en wat er gebeurde.

Door joerd Broos, VIA en Martijn Ruijgers, Goudappel Coffeng

Gebruikers kunnen met de STAR-database onderzoek doen naar verkeersveiligheid van hun wegen. Hierbij zijn (actuele) ongevallendata heel waardevol, maar dan moet de registratie wel op orde zijn. Vooral locatie is een sterk bepalende factor bij analyses voor infrastructurele maatregelen. Ter plaatse van de kilometerpaal (km,0) zijn 50% van de ongevallen geregistreerd, terwijl je 10% zou verwachten (data: 2017-2019, zie figuur 1). Eind 2018 werd dit door VIA en Rijkswaterstaat al vastgesteld en aangekaart bij de politie. Hierop volgend hebben wij aanvullend onderzoek gedaan.

De praktijk

Op dinsdag 19 juni 2018 gebeurde een ongeval op de A20 in de richting van Hoek van Holland tussen Maasdijk en Westerlee. Uit de foto bij het nieuwsartikel blijkt dat het ongeval bij hectometerpaal 11,7 isgebeurd. Echter, de registratie in de STAR-database laat hectometerpaal 11,0 zien. Dit is zo’n 700 meter verwijderd van de “echte” plaats van het ongeval. In de praktijk leidt dit tot een onnauwkeurigheid vanmaximaal 900 meter van de exacte locatie. Hoe kan dit? En waarom is dit belangrijk?

Verklaring

Het probleem is twee-delig. Allereerst zijn er technische oorzaken, waarbij de decimaal wordt afgekapt (bv. 12,7 naar 12). Daarnaast zijn er mensenlijke fouten bij de zorgvuldigheid van invoeren bij de politie. Ons vermoeden is dat het eerst genoemde de meeste problemen veroorzaakt.

Cruciaal belang

Voor een goede verkeersveiligheidsanalyse is een exacte locatie van cruciaal belang. Locaties kunnen dooreen ongevalconcentratie aangeduid worden als zijnde “gevaarlijk”, terwijl ze dit niet zijn. Hierdoor kan de aandacht voor het nemen van maatregelen voor verkeersveiligheid naar de verkeerde plekken gaan.

Inzetbaarheid

We weten dat de exacte locatie belangrijk is, gelukkig hebben we de afgelopen jaren flinke progressie gemaakt: van 46% exact gekoppelde ongevallen in 2014 naar 74% in 2019. Het kilometerpaalprobleem speelt bij ‘exact gekoppelde ongevallen’, belangrijk dus om tijdens het maken van analyses rekening te houden met dit probleem. VIA bekijkt of hiervan melding gemaakt kan worden in de software. Daarnaast zijn er alternatieven zoals de CROSS-methode of ongevallenkaarten die opsommen naar straatniveau. Vanuit VIA blijven we in gesprek met de politie om de registratie te verbeteren. Bert van Haaften (beleidsmedewerker verkeer politie) geeft aan dat “men bij de politie al bezig is om een locatieserver in te regelen waarbij al dit soort problemen opgelost zouden moeten worden”.