De ketenreis: satéprikker door het STOMP-principe

woensdag 20 maart 2024

“Woningbouw, klimaat, elektrificatie, energietransitie.” Patrick Duwel, gevraagd naar de belangrijkste overkoepelende trends van dit moment, somt ze in rap tempo op. “En de economische situatie vraagt ook aandacht. Met daaraan vanuit ons werkveld gekoppeld de vervoersarmoede. Dat was al een aandachtspunt, maar we moeten echt oppassen dat het niet nog veel groter wordt.” Het is duidelijk, Duwel weet precies waar de pijnpunten zitten. En welke stappen er nodig zijn om er in 2024 iets aan te doen. 

Als adviesbureau op het snijvlak van mobiliteit, data en technologie bevindt Keypoint zich op een unieke positie in het mobiliteitsveld. Duwel en zijn collega’s zien in de breedte van het vakgebied welke trends en ontwikkelingen er spelen. “De digitalisering en het op orde brengen van data is een belangrijk fundament, om het vervolgens toe te passen. Dat groeipad van de afgelopen jaren zien we nu transformeren naar blijvende toepassingen waarbij data en techniek worden toegepast om mobiliteitsvraagstukken mee op te lossen. De toenemende hoeveelheid data is daarbij geen struikelblok. Data zijn waardevol, maar zeker niet zaligmakend. Ze moeten representatief zijn en van goede kwaliteit. Ik vind het fijn dat je met data objectiviteit in je beleid krijgt.”  

Warme prak 

Vanuit de meer traditionele modaliteiten merkt Duwel op dat de aandacht voor lopen groeit. “Het onderwerp heeft alleen nog nauwelijks eigen budget. Wat dat betreft staat lopen op hetzelfde niveau als fietsen zo’n 15 jaar geleden.” Wat Duwel betreft wordt lopen, net als de andere modaliteiten, veel meer in samenhang gezien. “Je moet er als het ware een satéprikker doorheen steken, dat is het idee van de ketenreis. En ook: je gaat niet van A naar B, maar van A naar B, misschien via C, maar vrijwel altijd weer terug naar A. Daar staat je bed, daar is je warme prak. Het STOMP-principe is een veel toegepaste methodiek voor de inrichting en de mobiliteit in een stad/gebied. Naast de inrichting van een gebied moeten we sterker kijken naar de ketenreis en mensen daar beter bij begeleiden. Het STOMP-principe heeft alle elementen van de ketenreis in zich, hoe je dat aan elkaar koppelt gaat nog belangrijker worden. Eigenlijk zijn we mobiliteit voor een deel opnieuw aan het uitvinden.”  

Backbone 

De positie van ov in die ketenreis is volgens Duwel niet te onderschatten in ons mobiliteitssysteem, ondanks dat het aanbod alleen maar schraler lijkt te worden. “Het ov is en blijft een belangrijke backbone. Het heeft zeker toekomst, de vraag is of het in de huidige vorm moet. De spanning zit vooral in het ov in provinciaal gebied. Maar als je als overheid als doel hebt om te vergroenen, dan heb je het ov gewoon nodig. De vraag is of het ov wel in de haarvaten van elke stad of dorp moet komen. Het gaat echter te vaak over de middelen, in plaats van het doel. Neem bijvoorbeeld deelmobiliteit. Haal je mensen daarmee uit het ov, van de fiets of uit de auto? Uiteindelijk moet het een probleem oplossen en hoe je dat doet is een zoektocht.” 

Het werk verandert niet, de opgaven wel 

De aanpak van vervoersarmoede, het beter faciliteren van de ketenreis, de toekomst van ov. Er is genoeg te doen in 2024. Hoe gaan Duwel en zijn collega’s bij Keypoint hier in 2024 een bijdrage aan leveren? “We gaan niet heel veel anders doen dan we al deden, alleen de opgaven veranderen wel. En de techniek ontwikkelt zich steeds verder. Neem de veiligheid rond scholen. Navigatiesystemen kunnen op dit moment bij het berekenen van de snelste route nog geen rekening houden met scholen. Je moet dit feitelijk als ‘verboden gebieden’ gaan aanmerken zodat de algoritmes hier rekening mee kunnen houden. Je wilt liever niet dat daar heel veel verkeer langs gaat. Door de data van die schoolomgeving aan de sluiten op de data van overheden kan je daar iets aan doen. Daar zijn we al mee bezig in een paar projecten. En ook bij projecten rond werkzaamheden is veel te winnen. Het ov krijgt normaal gesproken voorrang, maar bij een omleiding valt dat weg en kost dit extra tijd waardoor je de aansluiting op de trein kunt missen. Dat moet anders kunnen.” 

Videobellen als nieuwe modaliteit 

Niet alleen overheden hebben een taak om het mobiliteitssysteem te verbeteren en te ontwikkelen, Duwel zoekt het ook bij zichzelf. “Ook wij zijn onszelf opnieuw aan het uitvinden. We hebben een paar bedrijfsauto’s hier op de parkeerplaats staan. Onze buren hebben dat ook. We zouden dat misschien best samen kunnen oppakken. Waarom dat niet gebeurt? In deze periode zo na corona zijn we nog opnieuw aan het settelen. Videobellen is ook een nieuwe modaliteit geworden. De vraag is straks voor velen wat je überhaupt nodig hebt aan mobiliteit.” 

Vooruitkijkend naar 2024 verwacht Duwel dat Keypoint de mobiliteit voor iedereen weer een stuk beter gaat maken. “Waarbij we dit samen met partners en opdrachtgevers doen. Zoals ons motto zegt: ‘Samen Slim Vooruit’.”