Een investering van 2,3 miljard euro in veilige fietsinfrastructuur kan de komende dertig jaar naar schatting 220 verkeersdoden en ruim 10.000 verkeersgewonden voorkomen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Sweco in opdracht van de Fietsersbond en Bouwend Nederland. De analyse maakt duidelijk dat met gerichte ingrepen op drukke fietsroutes aanzienlijke veiligheidswinst én maatschappelijke baten te behalen zijn.
Fietsersbond en Bouwend Nederland: veel fietsroutes onveilig

Foto: Shutterstock
Risico’s bij gemengd verkeer
Een van de grootste knelpunten zijn de zogenoemde gemengde wegen: trajecten waar fietsers en gemotoriseerd verkeer – vaak met snelheden tussen de 50 en 80 km/u – de rijbaan delen. De snelheid én massa van het gemotoriseerd verkeer vormen hier een verhoogd risico, zeker bij manoeuvres zoals afslaan. Sweco adviseert dan ook om op dit soort wegen waar mogelijk vrijliggende fietspaden aan te leggen.
De studie laat zien dat sommige wegbeheerders hierin al vooroplopen. Gemeenten als Raalte, West Maas en Waal, en Achtkarspelen scoren relatief goed dankzij een beperkt aandeel gemengde 50 km/u-wegen. Tegelijkertijd vallen gemeenten zoals Westerwolde, Valkenburg aan de Geul en Staphorst juist negatief op vanwege het relatief grote aandeel van dit type wegen in hun fietsnetwerk.
Smalle fietspaden vormen extra risico
Ook de breedte van het fietspad is sterk van invloed op de verkeersveiligheid. Fietspaden die één tot twee meter te smal zijn, blijken vaker betrokken bij ongevallen. Gemeenten als Lochem, Haaksbergen en Dinkelland hebben relatief veel van deze smalle fietspaden. Aan de andere kant scoren gemeenten als Roerdalen, Dongen en Reusel-De Mierden goed dankzij bovengemiddeld brede paden.
Investering verdient zichzelf terug
De benodigde investering van 2,3 miljard euro geldt voor het verbeteren van drukke fietsroutes (met meer dan 150 fietsers per dag) via maatregelen als verbreding van fietspaden, aanleg van vrijliggende fietsinfrastructuur en herinrichting van oversteekplaatsen. Daar tegenover staat een geraamde maatschappelijke besparing van 9,1 miljard euro in termen van vermeden zorgkosten, arbeidsverzuim en schadevergoedingen.
Bovendien stimuleert veilige infrastructuur het gebruik van de fiets als vervoermiddel, met bijkomende baten voor gezondheid, duurzaamheid en bereikbaarheid. Daarmee vormt de investering niet alleen een verkeersveiligheidsmaatregel, maar ook een strategische impuls voor bredere mobiliteitsdoelstellingen.
Vervolg op eerder onderzoek
Dit onderzoek bouwt voort op eerdere analyses van Fietsersbond en Bouwend Nederland, waaronder een gezamenlijke studie uit 2023 naar de veiligheid van fietsroutes naar middelbare scholen.