Parkeerbeleid: sturend, maar gastvrij

Hoe gaat een kleine stad met historisch karakter en beperkte ruimte om met de parkeervraag van bezoekers en bewoners? Nu de coronamaatregelen grotendeels worden losgelaten kunnen - en zullen - we er weer massaal op uit. Goed nieuws voor de stedelijke horeca, retail,  culturele- en recreatieve sector, maar het brengt ook vragen uit het ‘oude normaal’ weer voor het voetlicht: hoe hou je een stad zowel gastvrij bereikbaar voor bezoekers als prettig leefbaar voor bewoners?  En hoe kan je door gericht parkeerbeleid te voeren een balans vinden waarin zowel de kernwaarde van een prettige leefomgeving als de kernwaarde van een gastvrije bezoekersstad fier overeind blijft staan? Met deze vragen in het achterhoofd is MuConsult aan de slag gegaan met het begeleiden van een kleine stad  in een transitie van faciliterend naar sturend parkeerbeleid, een overgang die complexer is dan hij op het eerste gezicht lijkt.

Op 10 maart aanstaande mogen we elkaar eindelijk weer fysiek ontmoeten. Tijdens het Nationaal Congres Parkeren en Mobiliteit steken we de koppen bij elkaar om het te hebben over hoe we het centrum leefbaar houden, bereikbaar en gezond om in te wonen, werken en te ontspannen. Om deze doelen te halen kijken we anders naar mobiliteit en parkeren. En daarmee staan we voor nieuwe opgaves.

Kom je ook?

Om deze transitie te laten slagen ontwikkelt MuConsult bouwstenen voor toekomstbestendig parkeerbeleid in deze stad. Deze bouwstenen zijn door de Gemeenteraad goedgekeurd omdat wij vooraf goed in beeld gebracht hebben wat de samenhang is tussen de bouwstenen en welke impact de keuzes hebben op de parkeerdruk in het oude centrum. Een essentiële reguleringsmaatregel is de invoering van betaald parkeren. Hierbij onderzoeken we de mogelijkheid om door prijsdifferentiatie op seizoensbasis de regulering toe te spitsen op de piekmomenten in de zomer. Bewoners parkeren in het gebied met een vergunning, maar er komt wel een vergunningplafond.  Door betaald parkeren in te voeren nemen we afscheid van de blauwe zones in dit gebied. Kortparkeerders blijven worden gefaciliteerd door op bepaalde locaties het eerste uur parkeren gratis te maken.  

Om een aantrekkelijk alternatief te bieden voor betaald parkeren in de binnenstad zoeken we naar manieren op het parkeerareaal op strategische locaties aan de rand van de binnenstad te vergroten. Bezoekers worden door het parkeerregime in de binnenstad en slimme parkeerroute informatie naar deze hubs gestuurd. Statische en dynamische parkeerinformatie en verkeerscirculatie worden integraal uitgewerkt en via PRIS systemen langs de weg en open parkeerdata aangeboden aan de gebruiker. De stadsrandhubs zullen ook een functie krijgen voor het faciliteren van de parkeerbehoefte van bewoners van de binnenstad. Een veilig alternatief aan de rand van de stad is als randvoorwaarde benoemd door de Gemeenteraad om de uitgifte van vergunningen voor inwoners en bedrijven verder terug te dringen. Ten slotte kijken wij naar de functie van de stadsrandhubs voor stadslogistiek, en de mogelijkheden om deelmobiliteit aan te bieden voor het laatste stukje van de reis.

Betaald parkeren, capaciteitsuitbreiding en vergunningenbeleid: op zichzelf heldere en overzichtelijke instrumenten. De complexiteit zit in de samenhang. Keuzes hebben consequenties en iedere zet verandert de opgave.  Wil je betaald parkeren invoeren in een gebied met een hoge parkeerdruk? Waak er dan voor dat het probleem zich niet samen met de parkeerders verplaatst naar een aangrenzend gebied waar men nog wél gratis kan parkeren. Stel je een limiet aan het verlenen van (tweede) parkeervergunningen aan bewoners en/of bedrijven? Bied dan de huidige vergunninghouders wel een parkeeralternatief dat niet onderdoet voor hun huidige situatie – bijvoorbeeld een veilige, goed verlichte  en makkelijk bereikbare parkeerlocatie waar de auto op enige afstand van de woning geparkeerd kan worden. Kies je voor een dure uitbreiding van het parkeeraanbod aan de rand van de steden? Zorg dan voor een sluitende businesscase voor de invoer van betaald parkeren. Voer je nieuwe vormen van parkeerregulering in of breid je bestaande regimes uit? Werp dan ook een frisse blik op de handhaving: is deze nog passend bij de gekozen vorm? Hieruit blijkt dat het er niet alleen toe doet wát je precies wil doen – wannéér je iets wil uitvoeren en de volgorde waarop zijn eveneens van belang. Het inperken van het aantal uitgegeven parkeervergunningen lijkt misschien een quick win, maar is pas realiseerbaar wanneer er goede alternatieven voor het parkeren voor de deur aanwezig zijn.  

Een succesvolle overgang naar sturend parkeerbeleid is daarom niet een opeenstapeling van een aantal op zichzelf staande reguleringsinstrumenten– het is een puzzel waarin ieder stukje op het juiste moment op de juiste plaats moet worden aangebracht. Het inzichtelijk maken van de gevolgen van de bouwstenen en de samenhang ertussen is belangrijk om het juiste puzzelstukje op het juiste moment op de juiste plaats te leggen. Kleinere steden met grote publiekstrekkers (zoals een historische binnenstad of een groot museum), beginnen net als de grotere steden in te zien dat het faciliteren van de auto ten koste gaat van de unieke kernwaarden van de stad. Het draagvlak voor regulerend parkeerbeleid neemt ook in deze kleinere steden toe. Dat laat onverlet dat er veel lef, bedachtzaamheid en geduld nodig is om een nieuw parkeerregime in samenhang uit te werken en stapsgewijs in te voeren.