Vitale steden noemen fietsen en lopen in omgevingsvisie

maandag 11 juni 2018

timer 6 min

Nieuws van de Tour de Force-leiding: Arlette van Gilst, programmamanager van de Tour de Force, noemt vijf successen: van een nieuwe fiscale fietsregeling tot kennismaking met de nieuwe staatssecretaris. Wegkapitein Syb Tjepkema, werkt samen met Sietze Faber (Omniplan) en Marco van Burgsteden (CROW) sinds een half jaar aan een sterke positie van de fiets (en lopen) in de omgevingsvisie van vitale steden.

Nieuws van de Tourleiding

Programmamanager Arlette van Gilst: “De Tour de Force heeft niet stilgezeten. Ik noem vijf zaken: de vereenvoudiging van de fiscale fietsregeling, het KiM-rapport met relevante fietscijfers en de whitepaper ‘Goud in Handen’, die de nieuwe raadsleden een handvat kan bieden om de fiets in hun gemeente een grotere rol te laten spelen. Daarnaast heeft de Tour de Force een speerpunten A3 ‘Ga toch Fietsen’ opgesteld met krachtige argumenten die pleiten voor meer prioriteit voor stimulering van fietsgebruik. En we hebben kennis gemaakt met de nieuwe staatssecretaris.”

Goud in Handen

“De whitepaper ‘Goud in Handen’ - een product van het kernteam ’Fiets in de Omgevingswet’- maakt nieuwe raadsleden duidelijk hoe een sterk integraal fiets-en voetgangersbeleid kan bijdragen aan het behalen van lokale beleidsdoelen via omgevingsvisies- en plannen. Op dit moment werken alle gemeenten vanwege de aanstaande Omgevingswet aan lokale omgevingsvisies en omgevingsplannen. Een sterk integraal fiets- en voetgangersbeleid biedt daarvoor een scala aan mogelijkheden om binnen die omgevingsvisie diverse doelen en samenwerkingskansen te behalen op het gebied van gezondheid, klimaatadaptatie, leefbaarheid, duurzame mobiliteit en openbare ruimte.”

Fiscaal succesje

“Ook op fiscaal is een succesje behaald met de vereenvoudiging van de fiscale fietsregeling. Een fiets van de zaak wordt een stuk aantrekkelijker. Straks mag de leasefiets naast de auto van de zaak worden gebruikt. De combinatie van auto en fiets kan het voor mensen aantrekkelijker maken om een aantal dagen in de week in plaats van met de auto op de fiets naar het werk te gaan. De ministeries van Financiën en IenW hebben zich hiervoor ingespannen. De vereenvoudiging van de fiscale fietsregeling gaat in op 1 januari 2020. Dit was een belangrijk punt in de position paper van de branchevereningen (ANWB, Fietsersbond, Natuur & Milieu, BOVAG, Vereniging van Nederlandse Autoleasemaatschappijen (VNA) en RAI Vereniging) waarin zij pleiten voor een fietsvriendelijk fiscaal beleid.”

“Net als bij een auto wordt de fiets ook vaak privé gebruikt. Over dit privégebruik moet belasting worden betaald over de waarde van het voordeel. Voor een fiets is dit vrij ingewikkeld. Fietsers moeten precies bijhouden hoeveel kilometer zij fietsen voor woon-werkverkeer en hoeveel zij privé fietsen. Vanuit de Tour de Force ben ik dan ook verheugd dat dit is aangepakt. Het sluit bovendien aan op de trend die het KiM waarneemt dat het fietsgebruik de afgelopen tien jaar met 12 procent is toegenomen en dat jongvolwassenen en ouderen vaker en verder fietsen. Ook het bezit en gebruik van de e-fiets zit in de lift en wordt de laatste jaren ook steeds vaker gebruikt voor woon-werkverplaatsingen.

Ten slotte hebben we als tourleiding, samen met enkele bestuurders, directeuren vanuit de fietstafel, de F10 en leden van het Bestuursakkoord fietsparkeren, een kennismakingsgesprek gehad met de staatssecretaris van Infrastructuur en waterstaat.”

Wegkapitein Syb Tjepkema

Nieuws van het kernteam: De fiets (en lopen) in de omgevingsvisie (van vitale steden).

Wegkapitein Syb Tjepkema, senior beleidsadviseur bij de gemeente Zwolle, is vanaf de start betrokken bij de Tour de Force als vertegenwoordiger van de VNG. Fietsstad Zwolle nodigde in 2014 alle fietspartners uit om de krachten te bundelen. Een klein jaar later presenteerde de ‘Tour de Force’ tijdens het Nationaal Fietscongres al het actieplan 2015-2020. In de eerste jaren was Tjepkema samen met Elly van Kooten, directeur Publieke Gezondheid bij de Gemeente Rotterdam (overleden in 2017), ploegleider van het doel ‘Gezondheid en participatie’. Twee jaar voor het eind van het actieplan Tour de Force treed Tjepkema opnieuw aan in een koploperspositie, nu als wegkapitein voor het ‘op de valreep’ in het leven geroepen doel: ‘De fiets (en lopen) in de omgevingsvisie (van vitale steden)’.

Dit kernteam is in het leven geroepen vanwege ‘het momentum’. Er is inmiddels breed draagvlak bij veel partijen (overheden en partners) voor fiets en er zijn vaak hoge ambities om fietsen en lopen (lees, vitaliteit) centraler te stellen in de planvorming. Tegelijkertijd schrijven alle gemeenten en provincies nu hun omgevingsvisies en omgevingsplannen in het kader van de aanstaande Omgevingswet. Deze plannen- en visies zouden niet langer vanuit de ruimtelijke ordening gestuurd, maar juist over actieve vervoerswijzen moeten gaan en wat zij kunnen bijdragen aan vitale steden en dorpen, aldus Tjepkema.

“Het zou mooi zijn als de F10-steden ook hier een voorbeeldfunctie in nemen, maar ons doel is werkelijk bereikt als mensen ‘fietsen en lopen’ in hun dagelijks werk steeds op hun netvlies hebben staan: van stoeptegel tot omgevingsvisie. Dat geldt natuurlijk voor professionals, maar ook voor burgers. Tjepkema herinnert zich de gesprekken met burgers over de herinrichting van de Zwolse wijk Assendorp. Op de vraag: wat zou jij voor deze wijk doen als je burgemeester van Zwolle was?, kwamen ‘lopen en fietsen’ naar voren.

Tjepkema brengt met Sietze Faber (Ominiplan) en Marco van Burgsteden (CROW) een breed kennisnetwerk samen rond dit thema. ‘Inspirerende nieuwe partners zijn bijvoorbeeld het kenniscentrum Sport en de Wageningen Universiteit. Hun inbreng op het gebied van praktische toepassingen en participatie zijn echte eyeopeners. We doen al zoveel in Nederland. Het is mooi op dit in samenhang te brengen.”