De deelscooter vormt een interessant alternatief voor autoritten met een afstand van maximaal tien kilometer. Dat blijkt uit een onderzoek dat advies- en ingenieursbureau Movares deze zomer aanbood aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Vivianne Heijnen.
De deelscooter als alternatief voor de auto
Movares onderzocht op verzoek van deelscooteraanbieders Check, Felix en GO Sharing het gebruik van deelscooters in Nederland. Op basis van data uit 2022 die de drie deelscooteraanbieders beschikbaar stelden en een enquête onder 2400 scootergebruikers kon Movares de potentie en het werkelijke gebruik van deze vorm van deelmobiliteit in kaart brengen.
Zo kwam boven water dat van de 18,5 miljoen deelscooterritten die vorig jaar gemaakt werden een vierde deel de auto verving. Daarnaast werd één op de zes deelscooterritten in combinatie met het gebruik van het openbaar vervoer gemaakt. “Dat laatste was voor ons één van de verrassende uitkomsten”, vertelt Jason David, werkzaam als adviseur mobiliteit bij Movares. “Wij hadden verwacht dat dit aandeel lager zou zijn, aangezien de OV-fiets voor de hand ligt als populaire keuze voor de vervolgreis. Met name jongeren tot 35 jaar kiezen voor de deelscooter en vinden het een groot voordeel dat je de scooter niet per se op de vertreklocatie hoeft te parkeren..”
Efficiënt ruimtegebruik
Van het totaal aantal deelscooterritten heeft een aandeel van 33 procent het stadscentrum als bestemming. Deelscooters spelen daarmee een positieve rol in de beperkte parkeerruimte op drukke locaties. “Qua ruimtegebruik is de scooter natuurlijk efficiënter dan de auto”, beaamt David. “Een bijkomend voordeel is dat het deelvervoer meerdere keren per dag gebruikt wordt. Een vervoermiddel in eigen bezit staat vaak veel langer op één plek.”
De her en der geparkeerde deelscooters kunnen echter voor overlast zorgen door onder meer voetpaden te blokkeren. “Je ziet wel steeds meer gemeenten scooterparkeerplaatsen inrichten om dit wild parkeren in te dammen”, zegt Marco Duijnisveld, senior adviseur mobiliteit bij Movares. “De deelscooteraanbieders proberen onder andere met een gereduceerd tarief de verkeerd geparkeerde scooter zo snel mogelijk te verplaatsen, maar als er niets gebeurt, moeten ze de scooter alsnog ophalen. Het blijft een uitdaging daar een oplossing voor te vinden.”
Een alternatief voor iedereen
Deelscooters hebben hun voor- en nadelen. Hoe vinden wij dat dit moet functioneren in het mobiliteitssysteem? vraagt Jason David zich hardop af. “Deelscooters zouden een prima alternatief kunnen zijn voor de buslijnen die verdwenen zijn. Maar wie zaten er in die bussen die niet meer rijden? Dat zijn soms reizigers die niet mogen of kunnen auto rijden of die een alternatief niet kunnen betalen. Daarnaast moet je minimaal 18 jaar zijn om een deelscooter te huren en hoe zit het met de ouderen? Voelen die zich wel voldoende veilig op een scooter? Een alternatief hoeft niet altijd een goed alternatief voor iedereen te zijn. Het is belangrijk daar met elkaar (markt en overheid) het gesprek over te voeren.”
De ketenreis
Menig onderzoek levert resultaten op die vragen om een vervolg. De mobiliteitsexperts van Movares zouden graag willen weten op welk moment van de dag de deelscooters het meest gebruikt worden. Zou de scooter een alternatief kunnen zijn voor de trein of bus die ‘s nachts niet meer rijdt bijvoorbeeld? “Het tijdsaspect zijn we nieuwsgierig naar, evenals de ketenreis. Als een gebruiker de reis start of eindigt op een station wil dat nog niet zeggen dat deze in de trein heeft gezeten. Ook dat is interessant om uit te diepen.”